محمد برنو عکاس سابق رئیس جمهور در سیزدهمین جشنواره دوربین.نت با رضا جلالی از نگاه نو در عکاسی دیپلماتیک گفت و گو کرد.
-چگونه در انتخابات عکاس روحانی شدین؟
محمد برنو: فروردین سال ٩٢ قرار بود از آقای هاشمی در انتخابات عکاسی کنم، که بعد از رد صلاحیت ایشان، از آقای روحانی در انتخابات عکاسی کردم.
– به چه دلیلی عکاس انتخاباتی شدین؟
محمد برنو: بیشتر علاقه شخصی خودم که بتوانم از عهده یک چالش جدید بربیایم و کمک کنم برای عموم مخاطبان شناخته شود.
– چگونه به عنوان عکاس رئیس جمهور انتخاب شدین؟
محمد برنو: در برنامههای انتخاباتی از ایشان عکاسی می کردم. یکسری از عکسها را به ایشان نشان دادند و از آنجایی که خودشان هم به عکس علاقمند هستند، از عکسهای من خوششان آمد. به خصوص عکسی که در یکی از میتینگ های انتخاباتی به صورت کلوزآپ گرفته بودم و قطره اشکی هم روی صورت ایشان بود.
– عکاس رئیس جمهور بودند چگونه است؟
محمد برنو: هم جالب و هم سخت. من تلاش کردم جز زمانی که ایشان به خانه می رفتند، رهایشان نکنم. یک عکاس خبری، باید روانشناسی و جامعه شناسی بداند تا بتواند با سوژه ها و افراد ارتباط بگیرد، من در طول این ۴ سال و نیم بسیار کم با ایشان صحبت میکردم و میدانستم که تا چه میزان اجازه دارم نزدیک شوم، حتی صدای شاتر دوربین هم سایلنت بود.
-اگر عکاس کاندیدای مقابل هم بودین همینجور بود؟
محمد برنو: بله برای من شخص فرقی نمی کرد دلم می خواست کار متفاوتی انجام بدهم اما به لحاظ اخلاقی باید تمام تلاشم را می کردم و موفقیت من در انتخاب شدن رئیس جمهور بود. برای یک عکاس خبری ماهیت سوژه مهم است تا آنجایی که اصول حرفه ای کارش حفظ شود.
– قبلا عکاس رئیس جمهور بودین؟
محمد برنو: نه، اما از رؤسای جمهور قبلی بارها عکاسی کرده بودم.
– از کجا تجربه کسب کردین؟
محمد برنو: دانش تجمیع شده ای در این زمینه وجود ندارد. افراد در این حوزه، معمولا با تجربه، اطلاعات خود را افزایش می دهند. اوایل عکاسی از رئیس جمهور برایم خیلی تفاوت با سایر سوژه ها نداشت، اما کم کم متوجه شدم که اصول حرفه ای و اخلاقی خاصی در این مورد برقرار است. عکس های رؤسای جمهور سایر کشورها را نگاه می کردم. فقط می دانستم کخ کارم باید یک خروجی قابل قبول داشته باشد و خروجی عکاسی انتخابات برای من ۱- رای آوردن آقای روحانی بود و ۲- دو لوح تقدیر و جایزه از دو مجموعه عکس آقای روحانی گرفتم. بعد از اینکه عکاس رئیس جمهور شدم، چلنج داشتم با مدل عکاسی که قبلا بوده و چیزی که من می خواستم با عکس های که می انداختم، ریسک می کردم. نمونه کارهای خارجی را می دیدم، اگرچه می دانستم هیچ وقت نمی توانستم “پت سوزا” عکاس اوباما باشم یا عکاس آقای پوتین.
– چرا نمی توانستین باشید؟
محمد برنو: اینجا پروتکلهای سیاسی و امنیتی بسیاری داریم و حتی قواعد عکاسی خبری در میان عکاسان متفاوت است.
– پس پذیرفته بودید؟
محمد برنو: تقریبا بله، تمام قواعد امنیتی را رعایت میکردم. اما تلاش میکردم برخی موارد عرفی در عکاسی را نادیده بگیرم. مثلا عکاسی از پشت سر رئیس جمهور قبل از من هم بود اما نه به این صورت مینیمال و در برخی عکسها من حتی رئیس جمهور را فولو میکردم. من تلاش میکردم تا نگاه هنری را با عکاسی زمخت سیاسی ترکیب کنم.
-برای عکاسی پروتکل داشتند؟
محمد برنو: هیچ وقت نگفتن چه عکسی بگیرم اما به عنوان عکاس رئیس جمهور باید بپذیرم از یک فاصله بیشتر نزدیک نشویم، خیلی فیلم دیدم، بعضی وقت ها باید دور ایساد چون بعضی وقت ها اگر نزدیک بشین ممکن است گروه امنیتی حساس شود و دیگر نتوانی کار کنی. بنابراین تلاش میکردم تا بدون حاشیه و زیر پا گذاشتن قواعد امنیتی عکاسی کنم.
– برای شما اتفاق افتاد؟
محمد برنو: نه از آنجای که اعتقاد دارم عکاس باید روانشناسی بداند با تیم حفاظت رابطه خوبی داشتم و خط قرمز های آنها را می دانستم و همین کمک کرد که خیلی جاها بتوانم گاهی حتی از برخی قواعد فراتر روم. حتی نگاه آنها هم به عکس تغییر کرد اما بازهم نمی توانستم آزادی عمل عکاسان رئیس جمهور امریکا و روسیه را داشته باشم چون آنها پذیرفته اند که این شخص عکاس رئیس جمهور است. این موضوع حتی در میان دوستان خودم جای پرسش بود که چرا باید عکاس رئیس جمهور محل قرار گرفتن اش ویژه باشد. البته من بارها به آنها کمک میکردم تا در جای من قرار بگیرند و بتواند عکاسی کنند.
در همه جای دنیا، این همه عکاس برای برنامه رئیس جمهور نمی آیند یا اگر می آیند قوانین را باید رعایت کنند اما در ایران اینجور نیست. الان به واسطه ی تجربه ای که دارم میدانم که دیگر برای عکس گرفتن نباید بجنگم. در واقع آموزه های ما غلط است و معلومات ما محدود است. همه نیاز داریم که بیشتر آداب عکاسی را یاد بگیریم، به ویژه عکاسی خبری.
– زمانی که می خواستید مجموعه عکس آقای روحانی را به جشنواره بفرستید اجازه گرفتید؟
محمدبرنو: بله، از نظر اخلاقی باید مشورت می گرفتم. مجموعه را نشان دادم که البته عکس ها اصلا جا به جا نشد. اگر با کسی کار می کنیم و به ما اعتماد می کند باید بابت آن امین باشیم.
– بعد از جریان ریاست جمهوری وارد زندگی شخصی آقای روحانی ام شدین؟
محمدبرنو: اوایل فکر می کردم باید ورود کنم، برایم هم جذاب بود ولی نشد و دیدم که نیازی هم نیست.
– الان احساس نمی کنید که عکاس رئیس جمهور نیاز به آموزش دارد؟
محمد برنو: عکاسی یاد دادنی نیست، یادگرفتنی است. عکاسی بسیار ذاتی است، چشم و ذهن توست و فرمول ندارد اگر من آدم خلاقی باشم از نگاه کسی که عکاسی هم بلد نیست یاد می گیرم در نتیجه تا بی نهایت نیاز به آموزش دارم.
– برنامه عکاسی دیپلماتیک در خارج از کشور پروتکل خاص دارد؟
محمد برنو: بله، شما جای خودتان را مشخص می کنید و دیگر نمی توانید هر زمان که دلتان خواست جابجا شوید. همه عکاسان حرفه ای می دانند که نباید با صدای بلند حرف بزنند و سکوت را کاملا رعایت می کنند. مثلا فقط سه عکاس می روند برنامه را عکاسی می کنند می آیند چون آنها آژانس عکس هستند و ساختار آنها کلا با ما فرق می کند و به میزان که ما عکاس برای مراسم های مختلف میفرستیم، آنها نمیفرستند. این نکته را هم باید بپذیریم از یک مقام سیاسی در همه ی جای دنیا نباید هر عکسی را منتشر کرد اما هنوز بین عکاسان داخلی همچینن چیزی هست.
-محمد برنو بعد و قبل عکاس رئیس جمهوری فرق کرده است؟
محمد برنو : بله خیلی زیاد.
-چرا دیگه عکاس رئیس جمهور نیستید؟
محمد برنو: دلایل مختلفی داشت. دلیل شخصی خودم این بود که به جای اینکه عکاس خبری باشم، داشتم به عکاس رئیس جمهور تبدیل می شدم و من نمی توانستم کارمند باشم و اینکه هر چه جلوتر می رفتیم برایم یکنواخت تر می شد.
-عکس های که گرفتین صاحبش نهاد ریاست جمهوری هست؟
محمد برنو: بله صاحبش نهاد است. اما توافق کردیم یک سری عکس ها را سلکت کردم که مال خودم هست. عکاس خبری، خیلی عکس ها را می تواند بگیرد اما همه آنها را نباید منتشر کند.
-ناراحت نمی شوی که فقط تو را به عنوان عکاس رئیس جمهور می شناسند؟
محمد برنو: نه، چون در این بخش بیشتر دیده شدم، سعی می کنم تجربه ها و اطلاعات را بتوانم انتقال بدهم تا بتوانیم راحت تر عکاسی کنیم. ما در بخش عکاسی دیپلماتیک کم تجربه هستیم و باید تجربه خود را به اشتراک بگذاریم تا همه در کنار هم بیاموزیم.
سیزدهمین جشنواره عکس خبری، مطبوعاتی دوربین.نت ۱۳ تا ۲۱ دی ماه ۹۷ با حمایت و همکاری فرهنگسرای سرو، فروشگاه های زنجیره ای شهروند، صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر، اداره کل ارتباطات و اموربین الملل شهرداری اصفهان، شرکت نورنگار و سایت عکاسی در فرهنگسرای سرو برگزار می شود.
دیدگاهتان را بنویسید