نفت و آفتاب در قاب دوربین عکاسى حسن عفارى

unnamed (1)

گچساران، سرزمین نفت است و باشت، سرزمین آفتاب. شاید سفر کردن هم نتواند چشم ما را به روی خیلی از نادیدنی های این مکان ها باز کند اما حسن غفاری توانسته به دورافتاده ترین نقاط گچساران و باشت که بخشی از سرزمین مادری ماهستند برود. این تصاویرزیبا در کتاب نفت و آفتاب به همت نماینده شهرستان هاى گچساران و باشت در مجلس شوراى اسلامى و اداره فرهنگ وارشاد اسلامى گچساران منتشر شده است.

طراح جلد و صفحه آرا این کتاب علی باقری است.ویرایش عکس آن را حسین کریم زاده به عهده داشته، ویرایش ادبی آن را ماهرخ غفاری انجام داده، صاحب امتیاز آن اداره فرهنگ وارشاداسلامی شهرستان گچساران است. لیتوگرافی وچاپ، نقره آبی و انتشارات آن فرهنگ ماناست.

حسن غفاری، عکاس مستند، مردم نگار می گوید:« استان چهارفصل، کهگیلویه و بویراحمد درکنار توسعه نیافتگی هایش، دارای سرمایه های عظیم آب، آفتاب، جنگل و نفت و استعدادهای پنهان در گردشگری است و به گمان من هنر عکاسی می تواند به سرعت پرده از این راز پیش چشم دیگر مردمان جهان بردارد. شهرستان های گچساران و باشت، به واسطه وجود فضاهای سرسبز قشلاقی، پیشینه زندگی ایلیاتی و عشیره ای و همین طور منابع سرشار آب، دشت های حاصلخیز و صنعت نفت وگاز، اقوام و طوایف متنوعی را درون خود جای داده است.»

به گفته او، زبان تصویر و عکاسی می تواند با بیان تفاوت های قومی و اشتراکات سرزمینی به آموزش شهروندی و همسو شدن افراد برای یک جامعه مطلوب و بهتر زیستن کمک کند. معرفی این اقوام و دقت نظر در به تصویر کشیدن فضاهای عمومی و عام المنفعه، پارک ها و فضاهای تفریحی وگردشگری، خدمات اجتماعی شهری و روستایی، خدمات موجود در اماکن مذهبی وگسترش جاده ها و سایر موضوعات می تواند موجب هم نشینی و همدلی افراد در یک جامعه مدنی شود، جامعه ای که با احترام به فرهنگ ها ورعایت قوانین مشترک شهر نشینی ازطرف شهروندان معنی پیدا می کند.

این عکاس مردم نگار اعتقاد دارد:«از طرفی با در نظر گرفتن این مساله که میل به تغییر روش زندگی، مهاجرت روستاییان، خشک سالی وکم بارشی های سال های اخیر و نیز تحولات اجتماعی و سیاسی دهه های اخیر در مقیاس جهانی و منطقه ای موجب تغییر در ساختارهای اجتماعی و رفتارهای فرهنگی جامعه عشیره ای ما شده است، از این رو سعی شده است در کنار ویژگی های سرزمینی، نگاه عکاسانه را برای به تصویرکشیدن محرومیت ها، استعدادوتوانمندی ها و فرهنگ به کارگیرم.»

غفاری می گوید:« عکاسی رشته ای گران و پرهزینه است. خستگی و سختی کار یک عکاس وقتی پایان می یابد که عکس هایش دراختیار مخاطبین قرار گیرد. چاپ کتاب و آلبوم مصور از بهترین روش های انتقال برای تک تک افراد جامعه در سنین وجایگاههای مختلف اجتماعی می باشد. باید اقرار کنم که بدون همکاری و همسو شدن با توان جمعی افراد این هدف میسر نمی شود. این مجموعه نیز حاصل همکاری هنر دوستانی است که دلشان برای سرزمین مادریشان می تپد و دراندیشه ی تلاش برای عمران و آبادی سرزمین نفت و آفتاب اند.»

امیرحسین نوروزی،رییس اداره ی فرهنگ وارشاداسلامی شهرستان گچساران درباره این کتاب می گوید:«سرعت تحولات زمانه ما چندان زیاد است که به هیچ نقاشی آنقدر فرصت نمی دهد همه چیز را درست آن طور که بوده بر صفحه بیاورد. و این خود جدالی است٬ میان ما و زمان٬ بر سر جاودانه کردن سرزمین هایمان. اینگونه است که گاه از گذشته های اخیر برخی فرهنگ ها و سرزمین های بکر و با ارزشی که در سرزمینمان ایران داشته ایم بی خبریم و شکل و شمایل همین چند دهه قبل آنها را نیز به یاد نمی آوریم. با این چنین شوق و اضطرابی است که قدم به سوی ثبت چهره ی سرزمین گچساران و باشت برداشته ایم.»

او بر این باور است که این شوق، ناشی از برداشتن قدمی مهم و اضطراب از اینکه مبادا دیر شده باشد و چیزهایی از دست رفته باشد. سرزمین کهگیلویه و بویراحمد به قدر ناهمواری هایی که بر سطح زمین دارد٬ عمق و ظرافت و شگفتی در فرهنگ و زیست و زمانه به مخاطب خویش عرضه می کند و این آلبوم مصور به معرفی گوشه هایی از آن ویژگی ها در گچساران، سرزمین نفت و باشت، سرزمین آفتاب می پردازد.

باشت
شهرستان باشت در جنوب شرقی استان کهگیلویه و بویراحمد واقع شده و دارای دو بخش،یک شهر، چهار دهستان ، ۱۱۵ روستا بوده و مرکز آن شهر باشت است.این شهرستان از دو بخش مرکزی و بوستان تشکیل شده که بخش مرکزی؛ شامل دهستان های سرآب بیز و کوه مره خامی و بخش بوستان؛ شامل دهستان های بابوی وچاه تلخاب است. این شهرستان ازشمال به چرام وازغرب به بویراحمد گرمسیر و از شرق به رستم ممسنی و ازجنوب به رودخانه ی زهره ختم می شود.

سیدمسعودحسینی، فرماندارشهرستان باشت می گوید:« باشت در بخش های کشاورزی و گردشگری، شیلات و دامپروری، داروهای گیاهی و منابع آبی و… ظرفیت بسیار بیشتری نسبت به بخش خدمات، صنعت و معدن دارد. لذا بایستی در برنامه ریزی و تخصیص اعتبارات، ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی، صادرات، بسته بندی و…. این بخش در اولویت قرار گیرد. البته باید اذعان کرد که در سالهای اخیرشاهد تحولی شگرف در بخش اقتصادی شهرستان بوده ایم. تنها با احداث و بهره برداری طرح ملی سد شیو امکان تولید محصولات کشاورزی در۹۵۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی باشت فراهم خواهد شد، و با راه اندازی و عملیاتی شدن ایستگاه پمپاز چاه تلخ بیش از ۶۰۰ هکتار از اراضی دیم و غیر قابل کاشت منطقه، طعم زندگی را چشیدند و اشتغال پایدار، توسعه روستایی و توانمند سازی واقعی عملی شد.»

گچساران

شهرستان گچساران در جنوب غربی استان کهگیلویه و بویر احمد واقع گردیده است ومرکزآن شهردوگنبدان می باشد.این شهرستان از شمال به شهرستان های چرام وکهگیلویه، از جنوب به شهرستان‌های نورآباد ممسنی (استان فارس )وگناوه ( استان بوشهر) از شرق به شهرستان باشت واز غرب به شهرستان بهبهان (استان خوزستان) محدود است.

دوگنبدان که در گویش لری به آن «دو گنبذون» گفته می شود؛ دارای دو گنبد قدیمی است، که یکی در ناحیه لیشتر و دیگری در دشت دوگنبدان قرار داشته است. به نظر می رسد که نام دوگنبدان به واسطه ی وجود همین دوگنبد در شرق و غرب شهر باشد.

عبدالرحیم رحیمی،رماندارشهرستان گچساران می گوید:«دراین دوره کشورایران با افزایش درآمدهای ارزی ناشی از فزونی قیمت نفت مواجه بوده که خود دربالارفتن نرخ رشد شهرنشینی تأثیربسزایی داشته است، شهر دوگنبدان نیز از این جریان تأثیر پذیرفته است؛ بویژه آنکه به تبع سیاست کلی دولت ها مبنی بر عدم توجه به روستاها و بخش کشاورزی، با هدف ایجاد شهرهای پرزرق و برق و وجودشرایط اشتغال نسبی در نتیجه اختصاص بودجه ی بیشتر به شهرها٬ سیل جمعیت روستایی همانند سایر شهرهای ایران، به شهر دوگنبدان نیز هجوم آوردند.»
دژسلیمان، امام‌زاده‌ بی بی حکیمه،(س) امامزاده جعفر(ع)، پل‌های باستانی و چهارطاقی خیرآباد، تنگ دیل، روستای مارین، سدکوثر و رودخانه زهره از جمله مکان‌‌های تاریخی، مذهبی و دیدنی شهرستان گچساران به شمار می آیند.

غلام رضا تاجگردون، نماینده ی مردم شریف شهرستان های گچساران و باشت درمجلس شورای اسلامی معتقد است:« گچساران و باشت، قطعه ی کوچکی از ایران ما است؛ نقطه ای در دنیای بزرگ و عظمتی در قلب ما. این آلبوم، نمایش زندگی انسانهای این قطعه با محیط پیرامونشان است. آنجا که اقوام مختلف بافرهنگ هایشان در کنار هم زندگی زیبایی را خلق کرده و قرنها تمدن بشر را به رخ تاریخ می کشند، برسنگها نوشته دارند و از قلب اعماق زمین ثروت خلق می کنند. سنگ نبشته ها حکایت از تاریخی کهن و کوهها و بلوطها و سبزه ها حکایت از روح بلند این اقوام دارد. چشم انداز سبزه ها در فصل زیبایی ها نمایش چیرگی خداوند است و درختان استوار بر کوهها و دشتها حکایت از ستون استوار زندگی روستانشینان و عشایر کهن است.»

به گفته او، عکس ها در عین حال می توانند تلخی ها را نیز به زیبایی نمایش دهند. آنجا که عشایر سخت کوش، بند سیاه چادرخود را بر لوله ای می بندد که مملو از آب است و اما تشنه. دود نفت، سیاه چادر را سفید کرده و سبزه درختان کهن را پژمرده. همچنان که عکس می تواند زیبایی ها را ماندگار کند. عشایر لر و ترک بند سیاه چادر خود را به درختی می بندند که نقطه ی اشتراک اقوام است. سخت می کوشند تا از هزاران متر از اعماق زمین وجودشان، طلای سیاهی برون آورند که ایرانشان را سربلند کنند. آری این خطه، سرزمین نفت و سبزه است و تلفیقی از زیبایی خلقت.

اشتراک گذاری

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.