الهام صالح/ دوربین.نت: پیرزن های چارقدپوش، کوچک و کوچک تر شده اند تا در قاب دوربین جای بگیرند. آن ها ساکنان یکی از شهرهای ایران اند؛ ساکنانی که اغلب مویی سپید کرده اند. راستی، جوان های شهر کجا هستند که از آن ها در عکس ها خبری نیست؟ پیرزن ها و پیرمردهای ابیانه، برای عکاس ها و حتی افراد غیر عکاس که گذرشان به این شهر می افتد، موضوع خوبی به شمار می روند، آنقدر خوب که حتی غیر عکاس ها هم به عکاسی از آن ها ترغیب می شوند.
دو پیرزن با چارقد سپید گلدار، سوژه ای شده اند برای عکاس. یکی چارقدش را جلو دهان گرفته و دیگری رو به دوربین و شاید خطاب به مخاطبی دیگر در حال گفت و گو است.
این تصویر، یکی از تصاویری است که در کتاب به نمایش درآمده. می توان موضوعات را دید و از آن ها گذشت. می توان موضوعات را دید و آن ها را در قالب عکس به تصویر درآورد. می توان عکس های کتاب را سریع ورق زد، اما می توان در آن ها مکث کرد؛ در تک تک عکس ها. شاید حرف های بیشتری برای گفتن داشته باشند. این کتاب، «مکث در عکس» نام گرفته، شاید برای این که به مخاطب تاکید کند که حتی از کنار ساده ترین تصویر هم نباید گذشت. این یکی از اصل های عکاسی است؛ ساده نگذشتن از کنار موضوعات، بهتر دیدن و دیگرگونه دیدن آن ها، دیدنی که با دیدن دیگران متفاوت باشد. عکاس های موفق چنین اند.
«مکث در عکس»، اما فقط مجموعه ای از تصاویر رنگی، یا سیاه و سفید نیست، بلکه در کنار هر عکس به فراخور موضوع و با توجه به ذهنیت عکاس، جمله ای هم بیان شده. این جملات، از زبان مشاهیر فرهنگ و هنر ایران و جهان است. می توان در این جملات هم مکث کرد تا بهتر فهمید، همان طور که مکث در عکس، به بهتر دیدن منجر می شود.
عکس ها مستقل از جملات و جملات هم مستقل از عکس ها هستند. عکس ها بدون جملات هم زیبایی خاص خودشان را دارند، اما جملات، زیبایی متفاوتی به آن ها می بخشند. مثلا تصویر کفش هایی که به پله ها ختم می شود، با جمله ای از «رالف والدو امرسون»، تکمیل شده:«از راهی که مسیر معلوم است مرو، بلکه از جایی برو بدون مسیر و از خود ردی بر جای بگذار.» کفش ها همان ردی هستند که بر جای مانده اند.
جمله ای از «آنوره د بالزاک» هم مکمل تصویر یک صندلی بین چمن ها است:«تنهایی اشکالی ندارد ولی باید کسی این موضوع را به شما یادآوری کند.»
بقیه عکس ها و جمله ها هم به همین شکل، یکدیگر را کامل می کنند، بدون این که نبودشان باعث نقص شود.
«مکث در عکس»، مجموعه ای از عکس های سیاه و سفید یا رنگی در کنار جملاتی است که برای فهمیدن مفهومشان باید کمی مکث کرد.
مکث در عکس/ عکس و تدوین: مسعود هراتی/ انتشارات به تدبیر
دیدگاهتان را بنویسید