الهام صالح/ دوربین.نت: «یک دم نور»، دربرگیرنده عکس های «آندری تارکوفسکی»؛ فیلمساز روسی است که با دوربین پولاروید خود آن ها را به ثبت رسانده. اما کتاب فقط عکس ها را شامل نمی شود، بلکه در کنار اغلب عکس ها، نوشته های تارکوفسکی هم وجود دارد.
عکس ها و نوشته های تارکوفسکی، بیشترین حجم مطالب کتاب را به خود اختصاص داده، اما در واقع «یک دم نور»، این فیلمساز روسی را از نگاه دو نفر از دوستان وی نیز توصیف می کند. «تونینو گوئرا» و «جووانی چیارامونته»، درباره عقاید تارکوفسکی در زندگی و عکاسی می گویند. آن ها هر یک تحلیل خود را دارند، تحلیل هایی که شاید در برخی نقاط، مشترک باشد.
در ابتدای کتاب، پس از بیوگرافی تارکوفسکی، این «تونینو گوئرا» است که از تارکوفسکی می گوید. از نگاه گوئرا، تارکوفسکی می خواست زمان را از حرکت باز ایستاند. او به کوتاهی زندگی پی برده بود و می دانست همه چیز، بارقه ای گذراست.
گوئرا، اعتقاد دارد تصاویر پولاروید او حسی اسرارآمیز و شاعرانه را همراه با اندوه حاصل از دیدن چیزها برای آخرین بار در بیننده برمی انگیزد.
زمان، این نکته ای است که «جووانی چیارامونته»، هم در عکس های تارکوفسکی به آن اشاره می کند. از نگاه چیارامونته، تارکوفسکی بر این باور بوده که زمان برای انسان، عاملی ضروری است تا بتواند رشد کند و شخصیت خود را بشناسد.
عکس ها و نوشته های تارکوفسکی بین نظرات گوئرا و چیارامونته قرار گرفته. این عکس ها همان لذت آکنده به اندوه را در بیننده زنده می کنند. برخی از آن ها هم عکس هایی کاملا شخصی از همسر و پسر تارکوفسکی هستند. در کنار این تصاویر، نوشته های او، نمایانگر اعتقادش درباره عکاسی است:«یک تصویر هنری ضامن تکامل و تداوم تاریخی خود است. هر تصویر مثل یک دانه است، یک واحد زنده ی حامل رشد است. به گذشته پیوسته است. نشانه ای از زندگی واقعی است که با زندگی تضاد دارد.»
«یک دم نور»، درباره عکس های تارکوفسکی است. او در ۴ آوریل ۱۹۳۲ در زاوراژه شوروی به دنیا آمد و در ۱۹۸۶ در پاریس چشم از جهان فرو بست. نخستین فیلم بلند او با نام «کودکی ایوان»، برنده جایزه شیر طلایی از فستیوال فیلم ونیز شد. تارکوفسکی با فیلم «نوستالژیا» هم جایزه فستیوال فیلم کن را دریافت کرد.
یک دم نور/ تنظیم کتاب: جووانی چیارامونته و آندری تارکوفسکی/ برگردان: پریسا دمندان/ حرفه هنرمند
دیدگاهتان را بنویسید