گفت‌وگو با حسن غفاری

حسن غفاری در گفت و گو با ستاد خبری جشنواره:
 نگاه سلیقه ای به عکاسان باعث سرکوب آنها می شود
 
 (مسابقه ایران) از جمله بخشهایی جشنواره چهارم است که حسن غفاری دانش آموخته عکاسی مستند-اجتماعی  داوری این بخش را بر عهده داشت.برگزاری  کارگاه تخصصی در زمینه عکاسی  مستند –اجتماعی توسط حسن غفاری در اولین روز برگزاری جشنواره علاقه مندان  بسیاری را با خود همراه کرد.به همین بهانه گفت و گویی کوتاه با او داشتیم که در ادامه می خوانید.
-چه دلیلی باعث شد تا عکاسی مستند-اجتماعی را به عنوان فعالیت هنری خود انتخاب کنید؟
من بزرگ شده فضای عشایری هستم و از ابتدا در چنین محیطی تربیت شده ام. در ابتدا علاقه من به ثبت تصاویری از آداب و رسوم و زندگی اجتماعی آدم های اطرافم بود. بدون آنکه بینش دقیقی از کاری که انجام می دهم داشته باشم.شاید علاقه من به عکاسی مستند-اجتماعی تاثیر گرفته از عمویم بود که به واسطه نگارش کتاب هایی در باره آداب و رسوم و زندگی اقوام مختلف مدام با مردم در ارتباط بود و من سعی کردم این ارتباط را از طریق عکاسی ادامه دهم.سال ۱۳۶۸ زمان ورود من به حیطه ی عکاسی مستند-اجتماعی بود.و بعد از وارد شدن به دانشگاه وآشنا شدن با تعاریف علوم اجتماعی و انسان شناسی تصویری  و خصوصا مردم نگاری با علم و آگاهی بیشتری کارم را ادامه دادم.من ترجیح دادم با نگاه مستند-اجتماعی و گرایش قوم شناسی و خارج از فضای شهری کار کنم و تنها دغدغه من در طول این سالها شنا ساندن زندگی اقوام مختاف از طریق عکاسی بوده است .اقوامی که خوشبختانه تعداد آنها در ایران کم نیست و احساس می کنم به تصویر کشیدن آداب و رسوم آنها جذابیت های خاص خودش را داشته باشد.
 
-به نظر شما  مهمترین ویژگی عکاسی مستند-اجتماعی  چیست؟
به نظر من شاخه عکاسی مستند-اجتماعی به تعبیری عکس  گرفتن از یک واقعیت و از هر آنچه در اطراف ما در جریان است تعریف می شود.به وجود آوردن فضایی برای تجزیه و تحلیل وتاثیر گذاری عکس ها در جامعه از مهمترین ویژگی های عکس مستند-اجتماعی است.عموما دو نوع نگاه در عکاسی مستند-اجتماعی به چشم می خورد.زمانی من عکاسی می کنم به صرف اینکه باعث آگاهی و هوشیاری مردم را نسبت به یک قوم خاص افزایش دهم.و یا زمانی با یک نگاه نقادانه سعی می کنم شرایط انسان هایی را به تصویر بکشم که علارغم اینکه می توانند زندگی خوبی داشته باشند.در بدترین شرایط ممکن زندگی می کنند.عکاسی مستند-اجتماعی در وهله اول دارای یک فضای تفریحی است.چرا که مردم با دیدن عکس ها تفاوت در زندگی و آداب و رسوم وبسیاری ازعادت های روزمره آدم ها را درک می کنندو برایشان جذاب است ودر مرحله بعدی یکسری اطلاعات را از شرایط زندگی آنها به بیننده منتقل می کند  و این دو موضوع تعریفی از انسان شناسی تصویری است.
 
-در کل نگاه  شما به عکس های بخش سفر  یا (مسابقه ایران)در این دوره  از جشنواره دوربین .نت چگونه  است؟
خوشبختانه در جشنواره  دوربین.نت شاهد آثار خوبی از عکاسان بودم .اما تنها موضوعی که من راغافلگیرکرد.عدم نمایش تعدادی از عکس ها در نمایشگاه بود.من احساس می کنم این کار یک حس سرکوب شدگی را برای عکاس به همراه می اورد.اگر این واقعیت را بپذیریم که یک عکاس با در نظر گرفتن تمام شرایط و قوانین جاری در کشورش عکاسی می کند و حتی در مواردی اولین سانسورها را خودش در عکس هایش اعمال می کند چنین برخورد نا مناسبی با یک عکاس نمی شود.و من تصور می کنم وقتی یک عکاس در کشور خودش چنین برخورد هایی را ببیند.ناچارا تلاش می کند در کشور دیگری آثارش را به نمایش بگذارد.متاسفانه این اواخر عکاسان با استعداد زیادی از ایران خارج شده اند. که   طبیعتا هر کدام از آنها در آگاهی و اطلاع رسانی و نشان دادن نا بسامانی های اجتماعی سهم زیادی داشته اند.نگاه شخصی  و سلیقه ای به معقوله عکاسی بسیاراتفاق نا خوشایندی است.که امیدوارم این موضوع در مورد عکاسان بازنگری شود.
 
-برگزاری تورهای  گردشگری توسط سایت دوربین.نت  تا چه اندازه می تواند در  ارتقای سطح کیفیت عکس های  مستند –اجتماعی مفید واقع شود؟
خوشحالم که دوربین.نت با برگزاری تورهای گردشگری قدم  های مثبتی را در جهت ارتقای سواد بصری در حوزه عکاسی مستند-اجتماعی  برداشته است.اما معتقدم که قبل  از سفر باید آموزش هایی در زمینه  عکاسی سفر یا معماری  برای عکاسان برگزار شود. تا با نگاه بهتری عکس  های از طبیعت ثبت شود.دوربین.نت چهارمین سال فعالیتش را پشت  سر می گذارد و طبعا جای رشد بیشتری خواهد داشت.من امیدوارم دوربین.نت توسط ارگانهای مختلف بیشتر حمایت شود تا چنین مجموعه ای که می تواند عکاسان خوبی را تربیت کند بیش از پیش موفق باشد.