«رضا معطریان»، نامی آشنا در عرصه عکاسی است. او داوری آثار رسیده به بخش های پرتره محیطی و فرهنگ و هنر پنجمین جشنواره عکس خبری دوربین.نت را بر عهده داشته است. انتقادهای معطریان، جشنواره دوربین.نت را دربرنمی گیرد، بلکه وی در نقدهایش جامعه عکاسی را نشانه می گیرد، جامعه ای که از نگاه او به جای عکاسی به سوی مطرح شدن پیش می رود. این گفت و گو می تواند، یک اخطار باشد، اما نباید رنجید، می توان تلاش کرد و به سوی بهتر شدن پیش رفت.
آثار ارسال شده به بخش های پرتره محیطی و فرهنگ و هنر، چگونه بود؟
بسیار ضعیف بود.
چرا این استنباط را دارید؟
به نظرم مشکل اصلی که عکاسان ایرانی دچارش شده اند، این است که با موج خبر پیش می روند و به همین دلیل برای عکاسی وقت نمی گذارند. مثلا وقتی قرار است پرتره محیطی بگیرید، لازم است با هنرمند، مدیر یا سیاستگذار، هماهنگ کنید و پرتره ای را که می خواهید در زمان و مکان دلخواه خود تهیه کنید. عکاسان اگر قرار باشد از کنسرت همایون شجریان عکاسی کنند، در فضای کنسرت قرار می گیرند و از او عکاسی می کنند، تلقی شان هم این است که پرتره محیطی گرفته اند.
شاید این اتفاق به این دلیل است که نمی دانند تعریف پرتره محیطی چیست، شما تعریفی از این نوع عکاسی ارائه کنید.
اگر بخواهم از پرتره محیطی تعریفی داشته باشم، می گویم پرتره محیطی، به ثبت رساندن عکس در محیط کار یک هنرمند، ورزشکار یا سیاستگذار یا فرد عادی جامعه تلقی می شود. این عکس دربرگیرنده شرایط کاری یا زندگی فرد است و به شناخت روحیات درونی این فرد کمک می کند.
عکاسان معروف جهان، برای ثبت پرتره از مشاهیر، ساعت ها وقت می گذاشتند تا عکسی نزدیک به روحیات شخص به ثبت برسانند. منظور شما این است که عکاس های ایرانی هم باید چنین کاری انجام دهند؟
ما آدم بین المللی به معنای واقعی نداریم، البته بجز برخی از سیاستمدارها که استثنا هستند. این افراد برای ژورنال ها یا مطبوعات دنیا جذابیت ندارند. به طور کلی کشور ما به خاطر این که به زبان فارسی صحبت می کنیم یک کشور محلی است و اغلب مشاهیر ما هم محلی هستند. اگر هم چهره بین المللی داشته باشیم، در ایران زندگی نمی کند. در نتیجه نمی توانیم توقع داشته باشیم که مانند عکاسان معروف جهان عکاسی کنند، اما این انتظار که به استاندارهای عکاسی جهان نزدیک شویم، معقول است.
محسوس ترین مشکلات عکس ها چه بود؟
البته این هایی که گفتم، مختص جشنواره شما نیست، بلکه آفت کلی جامعه عکاسی است. عکاس های جوان دوست دارند سریع معروف شوند، بنابراین با موج خبر پیش می روند و سعی می کنند با این کار در رزومه کاری خود، عکاسی از افراد مشهور را به ثبت برسانند، یا مثلا در مکان هایی مانند مکان های زلزله زده حاضر می شوند تا بگویند عکسی از زلزله دارم. در صورتی که موضوعات ماندگار فراوانی در محیط پیرامون آن ها وجود دارد که نادیده گرفته می شود. عکاس ها از این موضوعات و اتفاق ها غافل مانده اند. نتیجه اش همین می شود که در جشنواره های مختلف می بینیم عکس های ماندگار قوی کم هستند.
جشنواره عکس خبری دوربین.نت، امسال پنج ساله شد. این اتفاق را چطور ارزیابی می کنید؟
در جشنواره دوربین.نت، مهم ترین اتفاق این است که برگزارکننده فستیوال، خود عکاس ها هستند. آن ها می خواهند تغییر کنند. پی گیری منظم این جشنواره ها و همه این تلاش ها که به نظرم بدون چشمداشت است، بسیار ستودنی است.
برای گردانندگان این جشنواره، توصیه ای هم دارید؟
توصیه ای که می توانم داشته باشم، این است که سعی کنند روال فستیوال های دولتی را نداشته باشند. یعنی به جای این که به کمیت فکر کنند، به کیفیت بیاندیشند. مهم نیست که چه تعداد شرکت کننده در جشنواره شرکت کرده اند، بلکه این نکته اهمیت دارد که عکس های با کیفیت ارائه شود. برگزاری جشنواره دوربین.نت می تواند در این زمینه راهگشا باشد.
دیدگاهتان را بنویسید