فرج آبادی: ایسنا فرصتی برای دیده شدن و آموزش است

عطیه رحیمی فرد / مرتضی فرج آبادی دبیر عکس ایسنا در سیزدهمین جشنواره دوربین.نت درباره نقد و بررسی عکس در خبرگزاری ایسنا با رضا جلالی صحبت کرد.

– خبرگزاری ایسنا یک خبرگزاری صرفا دانشجویی هست؟
مرتضی فرج آبادی: از سال ۷۸ که به عنوان عکاس وارد ایسنا شدم تا الان که به عنوان دبیر عکس فعالیت می کنم، سیاست خبرگزاری با محوریت دانشجو بوده و هدف این بوده که دانشجو بیاید کسب تجربه کند و برود. هیچ عکاس حرفه ای از ابتدا جذب ایسنا نشده (غیر از آقای فروتن) همه آماتور بودند و در ایسنا با تجربه شدند مثل آقای خاموشی، اقوامی و … در ابتدا قانون بدین صورت بود که باید رشته مرتبط می داشتند برای جذب شدن، اما الان این محدویت را نداریم و در حال حاضر دو عکاس مهندس داریم.

– اینکه دانشجو بعدها از شما جدا می شود لطمه نمی زند؟
مرتضی فرج آبادی: قبول دارم، این ضعف تو همه سرویس های خبری ایسنا احساس می شود، اینکه یک شخص مسلط به قسمتی هست و مجموعه را ترک می کند مسلما تاثیرگذار هست اما تو سرویس عکس ایسنا کمتر از بقیه بخش ها احساس می شود.

– اینکه عکاس تجربه ندارد مسئله ساز نمی شود؟
مرتضی فرج آبادی: شالوده عکس های ایسنا به یک شکل هست ما به عکاس اجازه تجربه کردن می دهیم و محدویتی برایشان نمی گذاریم. حتی عکس های فاین آرت هم در خبرگزاری منتشر می کنیم. در واقع ایسنا فرصت دیده شدن و آموزش است هر چند که ترسناک است.

– اینکه عکاس های با تجربه از ایسنا می روند تو کیفیت عکس ها تاثیر نمی گذاره؟
مرتضی فرج آبادی: بله می گذارد، رفتن آدم های با تجربه ما را دچار مشکل می کند اما امید داریم افراد جدید جای آنها را پر کنند.

– فک می کنید آنها باید در ایسنا بمانند؟
مرتضی فرج آبادی: قطعا دوست داشتم که در ایسنا بمانند اما نمی توان جلوی رفتن آنها را گرفت. در واقع سقف بودجه ایسنا مشخص است، می تواند آن را تغییر داد ما حتی قبلا برای پرداخت شهرستان هم مشکل داشتیم.

– سقف عکاسی در ایران کجاست؟ و ایسنا برای رسیدن به این سقف چقدر کمک کرده است؟
مرتضی فرج آبادی: وقتی عکاسی را شروع کردم هیچ ذهنیتی از عکاسی خبری نداشتم با قرار گرفتن در کنار آقای فرجی، مجید سعیدی، وحیدی سالمی، محمد نوروزی تجربه کردم سعی کردم با دیدن عکس مطالعه کنم، به نظر من سقفی برای عکاسی خبری وجود ندارد، ایسنا یک پله پرش برای دیدن شدن و تجربه کردن هست فضای که در خبرگزاری دیگه مشاهده نمی شود.

– چگونه به عکاس های آماتور آموزش می دهید؟
مرتضی فرج آبادی: عکاسان جدید الورود در ایسنا برای دیده شدن، تقریبا یکسال بدون اینکه عکس های آنها کار بشود در خبرگزاری عکس می گیرند، پروژه های شهری و کم اهمیت شروع می کنند همه افراد سرویس عکس درباره عکس آنها نظر می دهند در واقعا یکسال آموزش سخت گیرانه دارند.

– از یک زمان به بعد واتر مارک به وسط عکس های ایسنا آمد چه کسی این تصمیم را گرفت؟
مرتضی فرج آبادی: مدیر عامل وقت اعتقاد داشت عکس ها باید دیده بشود از یک طرف دیگر گفته می شد ایسنا باعث کسادی کار و بیکاری عکاس ها شده در صورتی که روزنامه ها باعث بیکاری عکاس ها شدند. ایسنا باعث شد عکس های متفاوت تری در روزنامه ها کار شود، عکس هایی که قبلا به آن توجه نمی شد، ایسنا در این تغییر نگرش، حتی تغییر نگاه خبری هم نقش داشت. دیگه عکس ها را می فروشیم و رایگان به کسی نمی دهیم.

– درآمدش خوب بوده؟
– مرتضی فرج آبادی: نه تا الان چون همچنان روزنامه ها واترمارک را بر می دارند و از عکس استفاده می کنند.

– موفق نبوده یعنی؟
مرتضی فرج آبادی: موفق بوده، همین که برای همه جا افتاده است که ایسنا عکس های خود را می فروشد. اما مشکل فروش آنلاین عکس داریم که تا آخر سال با راه اندازی آژانس عکس ایسنا بر طرف می شود.

– اهمیت فروش عکس چیه؟
مرتضی فرج آبادی: ارزش عکس ها روز به روز در حال پایین آمدن است با وجود دوربین ها و‌گوشی های جدید، مثل گذشته نگاه ارزشمندی به عکاسی نمی شود.

– خیلی جرائت می خواهد که عکس، عکاس های صفر و بفروشید؟
مرتضی فرج آبادی: نه در واقع خیلی کار ارزشمندی هست اینکه جایی کار کنی که برای کار تو ارزش قائل شوند.

– اگه شخصی از عکس های ایسنا کپی کند شما متوجه می شوید؟
مرتضی فرج آبادی: قطعا متوجه می شوم من مسیر شخصی عکاسان ایسنا را می شناسم اینکه چه استایل مشخصی دارند و باتوجه به این شناخت به عکاسان سوژه می دهم، به نگاه شخصی عکاس اهمیت می دهم.

– برنامه و پوشش خبری مهم تر است یا خود عکاس؟
مرتضی فرج آبادی: در عکاسی خبری بارزترین ویژگی این است که قدرت تصمیم گیری عکاس را بالا می برد اینکه تصمیم درست بگیرد. اما با این حال عکاس باید اخلاق داشته باشد من هیچ وقت عکاسان را باهم مقایسه نکردم حتی اگه فریم مشخصی را نگرفته باشند فقط به آنها پیشنهاد می دهم سایر گزارش ها را نگاه کنند تا خودشان متوجه اشتباهشان بشوند.

– در سال ۸۴ یک سری ورکشاپ برگزار کردین چی شد ادامه ندادین؟
مرتضی فرج آبادی: از سال ۸۴تا ۹۳ ایسنا حدود ۱۱ مدیر عامل عوض کرد که اختلاف نظر آنها باعث به تعویق افتادن اینجور ایده ها شد.

– آینده ایسنا را چگونه می بینید؟
مرتضی فرج آبادی: انشالا با ایجاد آژانس عکس اتفاق های بهتری می افتد، با نیروی های الان ایسنا، امید داریم تجربیات جدید انجام بدهیم مثل پرسه در شهر که عنوان پروژه عکاسی شهری است .

در شرایط خاص مجبور برداشتن عکس بودین؟
مرتضی فرج آبادی: تمام تلاش ام را در این زمینه انجام می دهم که رخ ندهد اما مواردی هست که نمی توان مقاومت کرد.

– آقای نوروزی: چرا باید زحمت عکاس زیر سوال برود و عکسش کار نشود؟
مرتضی فرج آبادی؛ آموزش دقیق و یک دستی در رابطه با عکاسی دیپلماتیک وجود ندارد و کاملا سلیقه ی برخورد می گردد تنها جایی که شرایط ثابت و دقیق دارد عکاسی بیت رهبری است.

– امیر نریمانی: چرا رقابت بین خبرگزاری های داخلی برای نشان دادن تصاویر دلخراش وجود دارد که در خبرگزاری های خارجی نیست؟
مرتضی فرج آبادی: بله قبول دارم خود ایسنا هم در حملات تروریستی اهواز خیلی احساسی عمل کرد و چند عکس را که مناسب نبود کار کرد اما از یک زمان به بعد هیج عکس اعدامی در ایسنا کار نشد. دیگه از لنز ۱۶ میلیمتر در ایسنا استفاده نمی شود اکثرا لنزها ۲۴-۷۰ است، اما خوب مرامنامه خبری در حوزه عکاسی نداریم و کاملا به صورت سلیقه ای اعمال می گردد.

– یکی از حضار: فراخوان های جذب دانشجو به چه صورت هست؟
مرتضی فرج آبادی: ایسنا تنها دوبار فراخوان داد یکی حدود سال ٨٣-٨۴ بود و دومی حدود سه سال پیش. قوانین ایسنا برای جذب نیرو بدین صورت هست که باید زیر ٢۵ سال سن داشته باشند و حتما دانشجو باشند.

سیزدهمین جشنواره عکس خبری، مطبوعاتی دوربین.نت ۱۳ تا ۲۱ دی ماه ۹۷ با حمایت و همکاری فرهنگسرای سرو، فروشگاه های زنجیره ای شهروند، صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر، اداره کل ارتباطات و اموربین الملل شهرداری اصفهان، شرکت نورنگار و سایت عکاسی در فرهنگسرای سرو برگزار می شود.

+ گزارش تصویری نشست